Boerenkrijg in de regio

op 31.08.2023

Wat weet jij nog van de Boerenkrijg? De opstand tegen het revolutionaire Franse bewind begon hier in de regio, in Overmere. De bezetter had net een algemene dienstplicht doorgevoerd. Een inbeslagname bij een boer stak het vuur aan de lont. Aan het einde van het jaar 1798 was het geweld voorbij. Naar schatting vielen enkele duizenden doden. Ook nu nog laat de Boerenkrijg van zich horen.

Voor het monument

De meest zichtbare herinnering in de streek is het monumentale standbeeld voor de kerk van Overmere. De Zeelse beeldhouwer Aloïs De Beule kreeg even voor de Eerste Wereldoorlog de opdracht om het standbeeld te maken.

Het standbeeld werd feestelijk ingehuldigd precies een eeuw na het uitbreken van de Boerenkrijg. (zie foto © HK Overmere) Enkele jaren later brak de Eerste Wereldoorlog uit. De Duitse bezetters ontmantelden het standbeeld om er kanonnen van te maken. Helaas voor hen, vergaten ze het in een opslagplaats in Gent. Na de oorlog kwam de beeldengroep onder toeziend oog van Aloïs De Beule terug naar Overmere. Ook de jaarlijkse herdenkingen van de Boerenkrijg trokken zich weer op gang. Ze zijn nooit meer gestopt.

Feest in Overmere

Elk jaar op de zondag volgend op 12 oktober, vinden feestelijkheden plaats in Overmere. Diane van Heemkring Overmere: “Er is de mis, het neerleggen van de bloemenkrans, de gezinsbond organiseert een lunch, … Zelf participeer ik bij de organisatie van een Boerenkrijgwandeling Boerenkrijgwandeling zowel voor groepen, individuelen als voor de basisschool van Overmere. In dat laatste geval trekken we met de kinderen van het tweede studiejaar rond in de gemeente naar een idee van de twee leerkrachten Lieve en Elke. We eindigen fier met het Boerenkrijglied voor het standbeeld.”

"Het is een verhaal van vechten voor je waarden. En van verzet tegen opgedrongen vernieuwing, te hoge belastingdruk, tegen een leger dat niet het jouwe is."

Diane
Standbeeld Overmere
Vendeliers in Overmere

Feest in de regio

In het najaar van 2023 is het precies 225 jaar geleden dat de Boerenkrijg uitbrak tegen de Franse bezetter. Bij zo’n belangrijke verjaardag viert niet alleen Overmere. In Lebbeke bijvoorbeeld vertrokken ooit 500 jonge mannen na een mis in de kerk om zich bij het Boerenkrijgleger te gaan voegen. De gemeente, Neos en onder andere ook Dirk van Heemkring Lebbeke organiseren mee activiteiten: “De klassen van de laatste graad basisonderwijs gidsen we doorheen de gemeente. We passeren voorbij de gedenksteen aan de kerk. Daarna gaat het naar onze tentoonstelling. Zo laten we bijvoorbeeld de leerlingen kennis maken met een authentieke lotingstrommel. De Fransen voerden hier militaire loting in om hun leger te versterken.”

Wist je dat ...

De Nederlandstalige benaming ‘Boerenkrijg’ is een uitvinding van Hendrik Conscience, die zijn roman in 1853 onder die titel lanceerde.

Europees gebeuren

De Boerenkrijg kadert ook in een Europees fenomeen, zegt Diane. “ Het is een verhaal van vechten voor je waarden. En van verzet tegen opgedrongen vernieuwing, tegen te hoge belastingdruk, tegen een leger dat niet het jouwe is.” Dat speelde toen in Vlaanderen, maar ook in de Vendée, in Zwitserland, in Calabrië .. Nu kunnen we ons best wel nog herkennen in dit verhaal.”

Komende evenementen

Dieper graven in deze geschiedenis

De provincie Oost-Vlaanderen bracht onlangs een brochure uit over de Boerenkrijg. Als je op zoek bent naar wat meer diepgaande info over dit onderwerp zonder echt in de boeken te gaan duiken, is dit zeker een aanrader. Aan de Boerenkrijg in Buggenhout, Overmere en Lebbeke zijn aparte hoofdstukjes gewijd.