Buurten met erfgoed
Ben je als leerkracht of directeur enthousiast om aan de slag te gaan met het erfgoed in de schoolomgeving? De erfgoedcel begeleidt je graag bij je erfgoedtraject!
In elke buurt is een schat aan erfgoed aanwezig. Alleen is dat niet altijd (even goed) gekend bij leerkrachten en leerlingen. Buurten met erfgoed is een traject dat leerkrachten van het basis- of secundair onderwijs in een gemeente of stad samen doorlopen met lokale erfgoedpartners. Een schooljaar lang ontmoeten ze elkaar en werken ze samen aan lesactiviteiten voor kinderen en jongeren. Centraal staat het erfgoed in de buurt van de school. Het doel is dat kinderen en jongeren dat erfgoed zien en ontdekken.
‘Buurten met erfgoed’ zet de school in de buurt en brengt de buurt in de school. Leerlingen hebben best wel iets te zeggen over de omgeving waar ze in leven. Over wat zij belangrijk, onbelangrijk, waardevol of onaangenaam vinden, over wat ze willen behouden of liever zien veranderen.
Het begeleidingstraject
Buurten met erfgoed is een begeleidingstraject waarbij de leerkrachten uit één of meerdere scholen van dezelfde gemeente een erfgoedproject voor hun schoolomgeving uitwerken. Het traject bestaat uit vier werksessies met leerkrachten en erfgoedwerkers (sleutelfiguren uit de omgeving, de gemeentelijke cultuur- en/of erfgoeddienst, de heemkundige kring, plaatselijke verenigingen en musea,...). Het samenbrengen van beide deskundigen geeft het project een meerwaarde.
De erfgoedcel begeleidt het hele proces. Ze zorgt ervoor dat de erfgoeddeskundigen hun aanbod of inbreng afstemmen op de behoefte van de school, de kinderen en het samen uitgewerkte erfgoedverhaal.
- Wat? Een coachingstraject in vier werksessies rond erfgoed in de schoolbuurt voor leerkrachten en erfgoedpartners.
- Doel? Het uitwerken van een erfgoedproject op maat van de school en de leerlingen rond het erfgoed in de eigen schoolomgeving.
- Waarom? Leerkrachten maken kennis met het lokale erfgoed en lokale en regionale erfgoedpartners. Kinderen ontwikkelen historisch besef en reflecteren over zichzelf en hun omgeving. Leerlingen maken, in overeenstemming met de leerplannen, kennis met de ruimere omgeving en werken aan sleutelcompetenties als historisch bewustzijn, burgerschap en cultureel bewustzijn.
- Wat wordt er gevraagd van de school? Een groep leerkrachten van elke school (leerjaar/graad) neemt deel aan vier werksessies en werken samen met de erfgoedwerkers een erfgoedproject voor en met hun leerlingen uit.
- Wat doen de erfgoedwerkers? Zij nemen eveneens deel aan de vier werksessies. Ze laten leerkrachten kennismaken met het erfgoed uit de schoolomgeving. Ze delen verhalen, foto’s, erfgoedmateriaal, kennis en expertise over het lokale erfgoed.
- Wat doet de erfgoedcel? De erfgoedcel begeleidt het hele proces: we brengen leerkrachten en erfgoedwerkers samen en bieden logistieke en financiële ondersteuning.
Nuttige links en downloads
- Dieper dan Shakespeare, hoger dan de kathedraal. Erfgoededucatie in de schoolbuurt. Handleiding.
- Buurten met erfgoed. Drie inspirerende praktijkvoorbeelden van werken met erfgoed in de tweede graad van de lagere school.
- De vlag en de lading. Educatie voor duurzame ontwikkeling.
- De Inventaris van het onroerend erfgoed biedt je een overzicht van waardevol onroerend erfgoed in Vlaanderen. Via de zoekfunctie krijg je een overzicht van het archeologisch erfgoed, gebouwen, historische tuinen en parken, vaar- en voertuigen, kapelletjes,… in je gemeente.
- Via het online geoportaal kan je snel geïnventariseerd en beschermd erfgoed opzoeken. Bovenaan geef je het adres in van je school. Op het kaartje worden alle erfgoedobjecten in de omgeving visueel voorgesteld. Door een simpele klik op een erfgoedpunt, krijg je een beknopt rapport van de historiek en word je doorverwezen naar de beschrijvingen uit de inventaris- en beschermingsdatabanken.
- Op de erfgoedkaart kan je de erfgoedorganisaties in Vlaanderen en Brussel bekijken. Misschien heeft één van de erfgoedorganisaties in je buurt wel zin om samen een project op te zetten!
Buurten met Erfgoed is een project van het agentschap Onroerend Erfgoed, FARO - Vlaams steunpunt voor cultureel erfgoed, CANON Cultuurcel, Educatie voor Duurzame Ontwikkeling van het Departement Leefmilieu, Natuur en Energie, Heemkunde Vlaanderen en Mooss vzw. Het project liep als proefproject in een aantal Vlaamse gemeenten.